Wat is diabetes type 2?
Diabetes type 2, ook bekend als niet-insulineafhankelijke diabetes, is de meest voorkomende vorm van diabetes mellitus en betreft 90% tot 95% van de mensen met diabetes.
Deze stofwisselingsstoornis wordt gekenmerkt door een afname van de effecten van insuline op lichaamscellen, oftewel insulineresistentie, en onvoldoende insulineproductie door de alvleesklier. Aangezien insuline verantwoordelijk is voor het reguleren van de bloedglucosespiegel, leidt dit tot hyperglykemie omdat de bloedglucosespiegel te hoog wordt. Deze afwijkingen worden meestal getriggerd bij mensen met een familiegeschiedenis van diabetes type 2 en een ongezonde levensstijl, vaak met problemen van overgewicht of obesitas.
Symptomen
Voordat diabetes type 2 begint, ontwikkelt het zich langdurig in stilte, zonder merkbare symptomen. Het is daarom niet ongebruikelijk dat patiënten ontdekken dat ze diabetes hebben op het moment dat ze eigenlijk voor andere gezondheidsproblemen naar een arts gaan.
Daarom kan zelfs iemand die geen symptomen van diabetes type 2 ervaart, door de ziekte worden beïnvloed.
Diabetes kan zich ook manifesteren door typische symptomen van hyperglykemie, zoals:
- vermoeidheid;
- overmatige dorst;
- gewichtsverlies;
- frequente aandrang om te plassen;
- trage genezing;
- hyperglykemie gedetecteerd tijdens een bloedtest
Oorzaken
Diabetes type 2 wordt vaak waargenomen bij overgewicht en obesitas, en wordt gedefinieerd als een overmaat aan suiker in het bloed, wat optreedt nadat cellen ongevoelig zijn geworden voor insuline. Dit noemen we insulineresistentie.
Overmatig bloedsuiker sporen de cellen in de alvleesklier, gespecialiseerd in insulineafscheiding, aan tot overproductie van insuline in een poging om de bloedsuiker te stabiliseren.
Diabetes type 2 wordt gediagnosticeerd wanneer de alvleesklier niet meer genoeg insuline kan afscheiden om insulineresistentie te compenseren.
Risicofactoren
Verschillende genetische en omgevingsfactoren verhogen het risico op het ontwikkelen van diabetes type 2.
- Genetische aanleg, een erkend risicofactor voor het ontwikkelen van diabetes type 2, met een risiconiveau van ten minste 40% voor iemand van wie de ouders diabetes hebben.
- gebrek aan lichaamsbeweging en een vetzuurrijk, vezelarm dieet met veel suikers, waarbij beiden de weg vrijmaken naar abnormale insulineproductie en -werking.
- overgewicht en obesitas.
Er zijn ook andere factoren geïdentificeerd die verband houden met de levensstijl:
- roken
- onvoldoende en slechte kwaliteit slaap
- depressie en stress
- overmatig of regelmatig alcoholgebruik
Behandelingen
Het overstappen naar een gezonde levensstijl is de primaire maatregel bij de behandeling van diabetes type 2; het is ook de beste manier om het ontstaan ervan te vertragen of zelfs te voorkomen. Een evenwichtig dieet en regelmatige lichaamsbeweging helpen bij het reguleren van de bloedglucosespiegel en zullen, in geval van overgewicht of obesitas, gewichtsverlies stimuleren.
Soms is een overgang naar een gezonde levensstijl niet voldoende. Als dit het geval is, is behandeling met geneesmiddelen op basis van orale antidiabetica vereist. Indien nodig kunnen ook insulinesupplementen worden aangeboden als behandeling voor diabetes type 2 als orale antidiabetica geen of te weinig effect hebben.
In gevallen van obesitas kunnen bariatrische chirurgische ingrepen nuttig zijn bij het verminderen van overgewicht en het behandelen van diabetes type 2.
Bronnen:
- Markku Laakso. Biomarkers for type 2 diabetes. Mol Metab. 2019 Sep; 27(Suppl): S139–S146.
- Petersmann A, Müller-Wieland D, Müller UA, Landgraf R, Nauck M, Freckmann G, Heinemann L, Schleicher E. Definition, Classification and Diagnosis of Diabetes Mellitus. Exp Clin Endocrinol Diabetes. 2019 Dec;127(S 01):S1-S7.
- Yanling Wu, Yanping Ding, Yoshimasa Tanaka, and Wen Zhang. Risk Factors Contributing to Type 2 Diabetes and Recent Advances in the Treatment and Prevention. Int J Med Sci. 2014; 11(11): 1185–1200.
- Samantha Roberts, Eleanor Barry, Dawn Craig, Mara Airoldi, Gwyn Bevan, Trisha Greenhalgh. Preventing type 2 diabetes: systematic review of studies of cost-effectiveness of lifestyle programmes and metformin, with and without screening, for pre-diabetes. BMJ Open. 2017; 7(11): e017184.
- Andreas F. H. Pfeiffer, Harald H. Klein. The Treatment of Type 2 Diabetes. Dtsch Arztebl Int. 2014 Jan; 111(5): 69–82.
- Fangying Xie, Juliana CN Chan, Ronald CW Ma, Precision medicine in diabetes prevention, classification and management, J Diabetes Investig. 2018 Sep; 9(5): 998–1015.
- Hubert Kolb, Stephan Martin. Environmental/lifestyle factors in the pathogenesis and prevention of type 2 diabetes. BMC Med. 2017; 15: 131.
- Raquel Vieira, Selma B Souto, Elena Sánchez-López, Ana López Machado, Patricia Severino, Sajan Jose, Antonello Santini, Amelia M Silva, Ana Fortuna, Maria Luisa García, Eliana B Souto. Sugar-Lowering Drugs for Type 2 Diabetes Mellitus and Metabolic Syndrome-Strategies for In Vivo Administration: Part-II. J Clin Med. 2019 Aug 28;8(9):1332.
- Ankit Shah, Blandine Laferrère. Diabetes after Bariatric Surgery. Can J Diabetes. 2017 August ; 41(4): 401–406.